Pobieżna analiza wskaźników z rynku nieruchomości może sugerować, że nie zareagował on na pandemię i utrzymują się na nim przedcovidowe trendy wzrostowe. Rośnie m.in. liczba udzielanych kredytów hipotecznych. Jednak po dokładniejszym przyjrzeniu się danym okazuje się, że zmieniła się ich struktura. Za wzrosty jest odpowiedzialna rosnąca liczba zakupów działek budowlanych oraz domów.
W 2020 udzielono o 9,5% mniej kredytów hipotecznych niż w roku poprzednim. Ich sumaryczna kwota była niższa o 3,4%. Biorąc pod uwagę to, że 2019 był rekordowy, a w tym roku wszystko zostało przyhamowane przez pandemię, jest to imponujący wynik.
Największe banki wskazują, że za dobrą kondycję rynku hipotek było odpowiedzialne głównie rosnące zainteresowanie domami oraz działkami budowlanymi. Jest to skutek trendu wywołanego pandemią COVID-19 i lockdownem. Podczas okresu wymuszonej izolacji społecznej, wiele osób uznało, że mieszkanie w bloku to za mała powierzchnia do komfortowego, codziennego funkcjonowania. Chodzi tu nie tylko o brak miejsca do spędzania wolnego czasu, w tym brak ogrodu, ale też o niemożliwość wydzielenia oddzielnego pomieszczenia do pracy. W sytuacji, gdy wiele osób przeszło na pracę zdalną, takie pomieszczenie jest kluczowe. Również istotne stało się, aby dzieci posiadały swoje własne pokoje – zdalny tryb nauczania wymaga możliwości korzystania z komputera w spokojnym, komfortowym miejscu.
Praca zdalna ma również inne znaczenie dla wzrostu popularności domów – brak konieczności codziennego dojazdu do biura sprawił, że przeniesienie się poza miasto przestało być problemem. Ze względów finansowych jest z kolei kuszące, ponieważ za cenę dużego mieszkania w mieście można kupić lub wybudować dom poza miastem.
W ogólnej liczbie udzielonych kredytów hipotecznych kredyty na zakup mieszkania nadal stanowią większość, jednak jest coraz silniejszy trend umacniania się hipotek na domy i działki. Santander Bank Polska podaje, że w 2020 liczba kredytów na mieszkania spadła o 4%, a kredytów na domy i działki wzrosła o taką samą wartość. Jeszcze większe zmiany zanotował BNP Paribas Bank Polska, gdzie udział kredytów na domy i działki w 2020 wzrósł rok do roku z 30% do 40%.
Trend jest wyraźny, jednak pozostaje pytanie, czy się utrzyma, czy może jest chwilową zmianą. Wszystko oczywiście zależy od tego, co się będzie działo w temacie pandemii oraz jak trwałe okażą się zmiany na rynku pracy.
W perspektywie krótkoterminowej bardziej istotne jest to, co się wydarzy z COVID-19. Jeżeli pandemia nie zostanie na razie opanowana, nadal będziemy żyć w “nowej normalności” i wszystkie trendy się utrzymają.
Bardziej trwałe i perspektywiczne zmiany mogą zajść niezależnie od zmniejszenia rygorów związanych z pandemią. Można się spodziewać, iż wiele firm doceni korzyści wynikające z pracy zdalnej (redukcja kosztów działalności wynikająca z braku konieczności wynajmowania biura). Jeżeli tak się stanie i praca zdalna stanie się nowym standardem, nadal wiele osób będzie rezygnowało z mieszkania w mieście na rzecz własnego domu pod miastem lub na wsi.