Przydomowa studnia głębinowa to rozwiązanie, które warto rozważyć w sytuacji, gdy działka nie jest wyposażona w media i łącze wodociągowe trzeba by robić na własny koszt (szacunkowo jest to ok. 200 zł za metr bieżący przyłącza), do tego jest spora odległość od sieci. Koniecznością zaś będzie tam, gdzie w ogóle nie dociera infrastruktura wodociągowa. Wygodą zaś tam, gdzie występują przerwy lub osłabienia ciśnienia w wodociągach (co w okresach letnich staje się w Polsce coraz częstszym zjawiskiem).
Rodzaje studni
Rodzaje studni są ściśle powiązane z typami wód podziemnych, a te z kolei dzielimy na zaskórne (prawidłowa nazwa to wody powierzchniowe), gruntowe i wgłębne. Te pierwsze zasoby znajdują się w płytkich warstwach gleby. Aby uzyskać do nich dostęp, wystarcza kilkumetrowy wykop. Właśnie z takich wód korzystali nasi dziadkowie, czerpiąc je z ocembrowanych studni stojących na podwórzu. Obecnie to rozwiązanie nie jest już stosowane, między innymi dlatego, że wody powierzchniowe są zanieczyszczone oraz cechuje je zmienna temperatura.
Kolejny typ to studnia głębinowa, nazywana też studnią wierconą. Do jej wykonania potrzebne jest specjalistyczne urządzenie – wiertnica. Głębokość zazwyczaj przekracza 20 metrów i jest mniejsza niż 70 metrów, chociaż nie jest to górny limit i mogą być głębsze studnie. W wykop wprowadzane są dwie rury: osłonowa i filtracyjna. Jeżeli głębokość studni uniemożliwia samoczynne zasysanie (powyżej 8 metrów), na dnie umieszcza się pompę tłoczącą.
Kiedy warto wykonać studnię?
Jak napisaliśmy we wstępie – czasami jest to konieczność. Jednak jeżeli za decyzją stoją pobudki ekonomiczne, trzeba sporządzić kalkulację. Jej pierwszym punktem będzie sprawdzenie układu warstw wodonośnych na działce. Tutaj najtańszym, ale też nieprecyzyjnym, sposobem będzie wypytanie sąsiadów, którzy posiadają studnie, o to na jaką głębokość musieli wykonać odwiert. Może to być wstępny szacunek, jednak i tak trzeba będzie go uzupełnić badaniem geologicznym, dającym informacje o tym, na jaką konkretnie głębokość trzeba się będzie wkopać, by uzyskać dostęp do wód gruntowych. Mając te dane, można poprosić firmę studniarską o wycenę inwestycji.
Jeżeli woda za studni jest przeznaczona do konsumpcji, należy uwzględnić wszystkie koszty związane z jej uzdatnianiem. Pierwszy krok to odpłatna analiza fizykochemiczna i mikrobiologiczna wykonana w Sanepidzie. Na jej podstawie można wybrać konieczne metody uzdatniania (filtracja, zmiękczanie, dezynfekcja, aeracja, odżelazianie i inne). Koszt ten nie wystąpi, jeśli studnia ma zapewnić wodę tylko do celów gospodarczych, np. do podlewania ogródka.
Dla kalkulacji opłacalności przydomowej studni głębinowej kluczowe znaczenie ma to, ile wody zużywa gospodarstwo domowe. Metr sześcienny wody ze studni jest sporo tańszy od pobieranego z sieci wodociągowej (różnica może być nawet dziesięciokrotna), stąd czas zwrotu inwestycji skraca się wraz z każdym kolejnym zużytym litrem. Najbardziej opłacalna studnia będzie w przypadku, gdy ma pokrywać pełne zapotrzebowanie socjalno-bytowe, czyli będzie używana nie tylko do celów konsumpcyjnych, ale też gospodarczych, np. do podlewania ogrodu (przy dużym ogrodzie miesięczny rachunek z wodociągów bez problemów może osiągnąć pułap powyżej 500 zł).
Przydomowa studnia a przepisy
Parametry większości przydomowych studni głębinowych mieszczą się w przedziałach, które nie wymagają żadnych pozwoleń. Należy jednak uwzględnić szereg innych wytycznych, takich jak np. minimalna odległość od granicy działki czy od potencjalnych źródeł zanieczyszczeń (takich jak chociażby przydomowa oczyszczalnia ścieków czy nieutwardzony wybieg dla zwierząt hodowlanych).